طرح نرخ تضمینی به جای خرید تضمینی، تحولی بزرگ و جدی در بخش کشاورزی

به گزارش نگاشته و نقل از حسین حدادی، دبیر انجمن علمی غلات ایران:
کشاورزی جزو صنایع پر هزینه و کم بازده در کشور ایران است و هنوز برنامه ریزی مدونی برای تولید محصولات کشاورزی وجود ندارد. به همین دلیل هر ساله شاهد مازاد تولید در برخی محصولات هستیم حال آنکه ممکن است به فاصله یک سال بعد، وارد کننده همان محصول شویم!
سیاست قیمت تضمینی محصولات کشاورزی در راستای ایجاد انگیزه و اطمینان به کشاورز از سال ها قبل در کشور به کار گرفته شد. متغیر اصلی در تعیین قیمت مواردی چون بهای تمام شده و حجم تولید محصولدر کشور است. مشکلاتی که دولت در سیاست خرید تضمینی با آن مواجه است شامل؛ مسئله فسادپذیری محصولات کشاورزی و هزینه های سرسام آور نگهداری، عدم توان دولت برای پرداخت بدهی کشاورزان با توجه به حجم بودجه می باشد.
در این میان طرح نرخ تضمینی به جای خرید تضمینی موجب می شود که اگر قیمت کشف شده محصول در بورس پایین تر از قیمت تضمینی اعلامی از سوی دولت بود، وجه حاصل از فروش محصولات در بورس ظرف دو روز به حساب کشاورز واریز می شود و مابه التفاوت قیمت نیز از سوی دولت پرداخت شود. به این ترتیب کشاورزان براساس سیاست قیمت تضمینی تنها پس از دو روز که محصولشان در بورس به فروش رفت به حدود ۷۰ درصد پولشان می رسند که این اتفاق به افزایش انگیزه کشاورزان برای تولید بیشتر، رشد کیفیت محصولات به دلیل عرضه محصولات در بورس و همچنین استقرار نظام انبارداری منجر می شود.
از طرفی به دلیل شفافیت آماری که در بورس وجود دارد، همان مشکل قدیمی طرح خرید تضمینی یعنی نداشتن برآوردی از نیاز سالانه محصولات و برنامه ریزی برای تولید حل می شود و در طرف مقابل به دلیل امکان رصد معاملات، نوسانات قیمتی به صورت منطقی، به دور از واسطه گری و با قابلیت پیش بینی رخ می دهد.
کشف قیمت محصولات براساس عرضه و تقاضا در تالار بورس و نیز کاهش قابل توجه بار مالی دولت به دلیل پرداخت مابه التفاوت قیمت به جای کل بهای کالاها از سوی دولت(دو کاستی بزرگ طرح خرید تضمینی) از دیگر مزایای این طرح است. در سیاست قیمت تضمینی، تولیدکننده محصول خود را عرضه کرده و خریدار نیز با توجه به درجه بندی کیفی محصول، قیمت و حجم تقاضای خود را عرضه خواهد کرد لذا حمایت جدی متولیان بخش کشاورزی از اجرای صحیح سیاست قیمت تضمینی می تواند تحولی بزرگ و جدی را در بخش کشاورزی کشور ایجاد کند.

منبع: نشریه نگاشته