شرايط بهداشتی و فنی نانوائی و وسایل

شرایط بهداشتی و فنی واحد های تولید نان، وسایل و تجهیزات و کارکنان نانوائی

منظور از شرایط فنی، شرایطی است كه وجود آنها جهت تولید نان با ویژگیهای لازم، ضروری بوده و شرایط بهداشتی نیز شرایطی است كه وجود آنها جهت تولید نان سالم و بدون آلودگی ضروری است. ساختمان، وسایل و تجهیزات و کارکنان کارگاه‌های تولید نان، بایستی واجد این شرایط باشند.
 

۱) شرایط فنی و بهداشتی ساختمان واحد تولید

  • ساختمان نانوائی باید با نظر مقامات ذی‌صلاح در محل‏هائی احداث گردد كه دور از آلودگی و تأثیر گرد و غبار، بو و سایر مواد آلوده كننده باشد و از نظر ایجاد سروصدا، انتقال حرارت و آلودگی هوا مزاحمتی برای ساكنان مجاور فراهم نكند.
  • ساختمان نانوائی باید طوری بنا شود كه به سهولت قابل نظافت كردن باشد به عبارت دیگر سطوح آن صاف(سرامیک)، ساده و محل تقاطع سطوح پخ(بدون زاویه تند) باشد. بنا در كلیه قسمت‏ها(كف و دیوارها) باید از مصالحی ساخته شده باشند كه از نفوذ موش به داخل آن جلوگیری شود.
  • فضای كار: حداقل مساحت زیربنای كارگاه‏های تولید نان ماشینی، ۱۰۰ متر مربع و برای نان‏های سنتی، ۶۰ متر مربع است. فضای كار باید در حدی باشد كه امکان انجام كلیه امور بطور مطلوب فراهم باشد. ضمناً جداسازی آن در مواقع ضروری امكان‏پذیر باشد.
  • رنگ دیوارها و سقف نانوائی بایستی روشن و در صورت امكان سفید باشد.
  • كف در تمامی سطح نانوائی باید از جنس قابل شست و شو، غیر قابل نفوذ، غیرلغزنده، بدون درز، شكاف و فرورفتگی بوده و جنس آن طوری باشد كه در اثر تردد، گرد و غبار ایجاد نشود. ضمنأ از شیب لازم به طرف فاضلاب برخوردار باشد. كف محل تولید نان و سرویس‏های بهداشتی باید مجهز به كف‌شوی باشد.
  • دیوارها و سقف باید صاف، بدون درز و شكاف، تبله و پوسته بوده و نظافت آنها آسان باشد.
  • درها و پنجره‏ها باید طوری طراحی شده باشد كه سبب تجمع مواد خارجی نشده و از جنس قابل شست و شو و مقاوم در برابر نظافت كردن مكرر بوده، ترجیحاً صاف، عاری از درز و شیار باشند. پنجره‏ها حتماً مجهز به تورهای سیمی به منظور جلوگیری از ورود حشرات بوده و به سهولت قابل باز و بسته شدن باشند.
  • باید سعی شود كه مصالح بكار رفته در اطراف تنور پخت طوری باشد كه از انتقال حرارت به اماكن مجاور جلوگیری شود.
  • نانوائی باید حتماً مجهز به سیستم فاضلاب باشد تا امكان شست و شوی به راحتی فراهم باشد. قطر مجاری فاضلاب طوری باشد كه عبور مواد زائد براحتی صورت گیرد. ضمناً فاضلاب مجهز به پنجره مشبك و شترگلو باشد.
  • وجود مخزن ذخیره سوخت مورد استفاده نانوائی به استثناء مواردی كه از شبكه گاز شهری استفاده می‏شود ضروری است.
  • كارگاه نانوائی باید دارای سرویس كامل بهداشتی باشد.
  • كارگاه نانوائی باید مجهز به یك انبار برای مواد اولیه(آرد و غیره) متناسب با حجم تولید(حداقل یك هفته) باشد. انبار باید حتی‏الامكان نزدیك در ورودی و دور از توالت و دستشوئی بنا شود. بهتر است كه انبار دارای دو در باشد، یكی در خارج كارگاه برای ورود مواد اولیه و دیگری داخل كارگاه برای مصرف. انبار مواد اولیه باید قابل نظافت كردن بوده و مرطوب نباشد و مصالح بكار رفته در آن با سایر قسمتهای ساختمان نانوایی مطابقت داشته باشد.
  • محل تولید نان در نانوائی باید حداقل، ۲۲۰ لوكس معادل ۲۰ فوت كندل و سایر قسمت‏ها حداقل ۱۱۰ لوكس روشنائی داشته باشد ولی كارگاه نانوائی باید طوری بنا شود كه تا جای ممكن در روز نیاز به استفاده از نور مصنوعی نباشد. بدیهی است نور طبیعی یا مصنوعی نباید سبب ناراحتی چشم كاركنان گردد.
  • تهویه ساختمان نانوائی باید طوری بنا شود كه تهویه لازم در آن بطور طبیعی صورت گیرد. در غیر این صورت لازم است كه مجهز به وسایل تهویه باشد.
    نانوائی باید تا جایی که امکان دارد از سوخت سبک استفاده كند. ضمناً دستگاه‏های سوختی كاملاً تنظیم بوده بطوری كه عمل احتراق تا حد ممكن، كامل صورت گرفته و از ایجاد دوده و آلوده كردن هوا جلوگیری كند. در هر صورت نانوائی باید مجهز به دودكش باشد. ارتفاع دودكش باید از ارتفاع سقف ساختمان‏های مجاور بلندتر باشد. در غیر این صورت از اطاقك‏های دودگیر استفاده شود.

 

۲) شرایط فنی و بهداشتی وسایل و تجهیزات نانوایی

حداقل وسایل و تجهیزات مورد استفاده در كارگاه‏های نانوایی عبارتست از دستگاه خمیرگیر و تغار، میز كار و پیشخوان، پارو، روپوش و كلاه، كفش، پالت، لامپ‏های روشنائی، وسایل ایمنی(وسایل اطفاء حریق و جعبه كمكهای اولیه)، زباله‌دان درپوش‌دار، شیرآب و در مورد كارگاه‏های نان ماشینی مضافاً، دستگاه خمیرگیر مكانیكی، تقسیم‌كننده خمیر، قالب، سینی، واگن، گرمخانه و فر و …

  • وسایل تهیه خمیر و سایر وسایلی كه در تماس با خمیر هستند باید سالم، بی‌عیب و از جنس قابل شستشو و زنگ‌نزن و یا دارای پوشش زنگ‌نزن باشند تا تغییر نامطلوبی در كیفیت نان بوجود نیاید.
  • جنس میز كار و پیشخوان می‏تواند از چوب یا روكش قابل شست و شو، فلز زدزنگ مانند آلمینیوم یا سرامیك و سنگ باشد(روكش از جنس فلز زنگ‌نزن برای میزها ارجح است).
  • كفش‏های مورد استفاده در محیط كارگاه باید تمیز و قابل شست و شو بوده و صرفاً در محیط كار مورد استفاده قرار گیرند. ضمناً جهت ورود به انبار و دستشوئی باید از كفشهای جداگانه استفاده شود.
  • روپوش و كلاه مورد استفاده كاركنان باید حتماً تمیز و دارای رنگ روشن (ترجیحاً سفید) باشد.
  • لامپ‏های روشنائی باید دارای پوشش محافظ به منظور جلوگیری از ریختن خرده‏های شكسته شده لامپ و یا حشراتی كه در نتیجه حرارت آن می‏میرند به محوطه كارگاه باشد.
  • پالت‏هائی كه در انبار جهت چیدن كیسه‏های آرد بكار می‏روند باید از جنس مناسب نظیر چوب، پلاستیك یا فلز به ابعاد مناسب انبار باشند.
  • وسایل اطفاء حریق: از وسایل ایمنی مانند كپسول‏های گازی یا مولد كف و یا پودرهای ضد حریق مناسب می‏توان استفاده كرد. جعبه كمكهای اولیه باید حتماً دارای داروها و وسایل اولیه جلوگیری از توسعه سوختگی و بریدگی باشد.
  • پارو باید چوبی، سبك و ابعاد آن متناسب با ابعاد تنور، همچنین نان مورد نظر باشد.
  • زباله‌دان به تعداد كافی، قابل حمل و شست و شو و دارای درپوش ضروری است.
  • برای مصارف تولیدی: آشامیدنی، همچنین شست و شو و نظافت، وجود شیرهای آب جداگانه لازم است. بهتر است یك شیر آب در بالای دستگاه خمیرگیر تعبیه گردد.
  • وجود ظرفشوئی در كارگاه‏ها ضروری است.

 

۳) شرایط فنی و بهداشتی كاركنان

  • كاركنان و اشخاصی كه در كارگاه‏های نانوائی كار می‏كنند باید افرادی سالم و تندرست بوده و دارای كارت معاینه پزشكی با تشخیص مقامات بهداشتی باشند.
  • كاركنان مبتلا و مشكوك به بیماری‏های واگیردار ـ زخم‏های عفونی، پوستی و بیماری‏های روده‏ای، تا بهبودی كامل و تجویز مقامات بهداشتی نباید در محل حضور داشته باشند.

 

كلیه كاركنان كارگاه‏های نانوائی ملزم به رعایت موارد زیر هستند:

  • كوتاهی ناخن دست و موی سر و صورت
  • شست و شوی دست و صورت با آب و صابون و خشك كردن آن با حوله اختصاصی
  • پوشیدن كفش مخصوص كارگاه و روپوش و كلاه
  • عدم خوردن، آشامیدن و تدخین در حین كار
  • عدم استفاده از وسایل زینتی در دست مانند انگشتر(در مورد افرادی كه مستقیماً با خمیر سر و كار دارند).

 

۱) روشهای عمومی بهداشتی

  • وسایل و ظروف مورد استفاده باید به موقع و در صورت ضرورت در پایان كار روزانه، شسته و تمیز شده و حتی‏المقدور روی آنها پوشانده شود.
  • در هنگام عمل آمدن خمیر در ظرف خمیرگیر، باید روی آن پوشانده گردد.
  • عرضه نان در روزنامه و یا كاغذهای مستعمل و نظایر آن مجاز نمی‏باشد.
  • كاركنانی كه مستقیماً در تهیه خمیر یا چانه نان دخالت دارند نباید در امر فروش دخالت كنند.
  • شست و شوی دست‏ها پس از هر بار آلوده شدن آنها الزامی است. بهتر است كاركنان قبل از شروع و پس از پایان كار روزانه استحمام نمایند.
  • در صورتی كه ذخیره آرد انبار بیش از یك ماه است به ترتیب تاریخ ورود از كیسه ‏های آرد استفاده شود.

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 12 میانگین: 3.9]

دسته بندی: آموزشی
تاریخ: ۲۴ فروردین ۱۳۹۶

اشتراک گذاری

بدون دیدگاه


لطفا نظر خود را درج نمایید

عضویت در خبرنامه

با عضویت در خبرنامه